Mimo, że na pierwszy rzut oka psychoterapia może wydawać się zwykłą rozmową to jest to metoda leczenia lub rozwoju psychologicznego, która ma naukowo udowodnioną skuteczność. Terapeuci i terapeutki różnych nurtów mogą pracować w odmienny sposób. Jednak niezależnie od nurtu wszystkie profesjonalnie wykonujące ten zawód osoby zrzeszone są w specjalistycznym towarzystwie i przestrzegają kodeksu etycznego. Standardowo proces psychoterapii to 50 minutowe spotkania raz w tygodniu, chociaż czasem dzieje się częściej lub rzadziej, w zależności od indywidualnych potrzeb osoby klienckiej. Psychoterapia trwa tak długo jak potrzebuje tego osoba zgłaszająca się po pomoc, czasem kilka miesięcy, czasem kilka lat. Cele psychoterapii wyznaczane są przez osobę kliencką w dialogu z psychoterapeutą/psychoteraputką zazwyczaj na jednym z pierwszych spotkań, nazywanych czasem „konsultacjami do psychoterapii”.